GBS Death Troll : पुण्यात गेल्या काही दिवसांपासून गुइलेन बॅरेन सिंड्रोम (GBS) या आजाराचा उद्रेक झाला आहे. अनेक रुग्ण या आजाराने त्रस्त आहेत, काहींना आपले प्राणही गमवावे लागले आहेत. या गंभीर परिस्थितीत, प्रसिद्ध विषाणूशास्त्रज्ञ डॉ. टी. जेकब जॉन यांनी आरोग्य यंत्रणेच्या भूमिकेवर प्रश्नचिन्ह उभे केले आहे. त्यांच्या मते, आरोग्य यंत्रणेने योग्य उपाययोजना केल्या असत्या, तर हा उद्रेक चार दिवसांतच आटोक्यात आला असता. डॉ. जॉन यांच्या या दाव्याने आरोग्य यंत्रणेच्या कार्यक्षमतेवर गंभीर प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे.
डॉ. जॉन यांनी ‘टाईम्स ऑफ इंडिया‘ला दिलेल्या मुलाखतीत म्हटले आहे की, पुण्यात जीबीएसचा पहिला रुग्ण आढळताच आरोग्य अधिकाऱ्यांनी तातडीने कार्यवाही करायला हवी होती. इतर रुग्णालयांना सतर्क करणे, कॅम्पिलोबॅक्टर जेजुनी या जीवाणूची तपासणी करणे, पाण्याची पिण्यायोग्यता तपासणे आणि लोकांना पिण्याच्या पाण्याबाबत योग्य सूचना देणे आवश्यक होते. मात्र, आरोग्य अधिकाऱ्यांनी या गोष्टींकडे दुर्लक्ष केले, असा आरोप त्यांनी केला आहे. या गंभीर आरोपांमुळे आरोग्य विभागात खळबळ उडाली आहे.
हे सुद्धा वाचा
डॉ. जॉन यांच्या म्हणण्यानुसार, पहिल्या दिवशी रुग्णाची माहिती मिळताच इतर रुग्णालयांना सतर्क करणे महत्त्वाचे होते. यामुळे इतर रुग्णांना वेळीच उपचार मिळू शकले असते आणि प्रसार रोखण्यास मदत झाली असती. दुसऱ्या दिवशी कॅम्पिलोबॅक्टर जेजुनीची तपासणी करून, पिण्याच्या पाण्याची गुणवत्ता तपासणे आणि लोकांना पाणी उकळून पिण्याचा सल्ला देणे आवश्यक होते. पाण्यात दूषित घटक आढळल्यास तातडीने उपाययोजना करणे आवश्यक होते. तिसऱ्या दिवशी, जर तपासणीत पाण्याची समस्या स्पष्ट झाली, तर पाणीपुरवठा निर्जंतुक करण्याची व्यवस्था करायला हवी होती. यामुळे शहरातील नागरिकांचे आरोग्य धोक्यात आले नसते. चौथ्या दिवशी, रुग्णांची संख्या वाढत असताना, आरोग्य अधिकाऱ्यांनी उद्रेक घोषित करून पाणीपुरवठा सुरळीत झाल्याची घोषणा करायला हवी होती. उद्रेक घोषित केल्याने लोकांना या आजाराबद्दल अधिक माहिती मिळाली असती आणि प्रतिबंधात्मक उपाययोजना करणे सोपे झाले असते.
डॉ. जॉन यांनी आरोग्य यंत्रणेच्या ढिलाईवर गंभीर प्रश्नचिन्ह उभे केले आहेत. त्यांच्या मते, जर आरोग्य अधिकाऱ्यांनी योग्य वेळी योग्य उपाययोजना केल्या असत्या, तर जीबीएसचा प्रादुर्भाव नक्कीच कमी झाला असता. या विधानामुळे आरोग्य यंत्रणेच्या कार्यक्षमतेवर आणि लोकांच्या सुरक्षेवर प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे. आता या आरोपांवर आरोग्य यंत्रणा काय प्रतिक्रिया देते, हे पाहणे महत्त्वाचे आहे. या प्रकरणाची चौकशी होऊन सत्य बाहेर येणे आवश्यक आहे, जेणेकरून भविष्यात अशा घटना टाळता येतील. या घटनेमुळे सार्वजनिक आरोग्य यंत्रणेच्या सुधारणेची आणि अधिक सक्षम करण्याची गरज पुन्हा एकदा अधोरेखित झाली आहे.